دوازدهمین دوره از جام ملت‌های اروپا، یورو ۲۰۰۴ که در شماره قبل از روزنامه پیروزی آن را به صورت کامل بررسی کردیم، بدون شک و با اختلاف نسبت به جام ملت‌های اروپا ۱۹۹۲ که با قهرمانی دانمارک همراه شد، شگفت انگیز ترین دوره از این رقابت‌ها بود.

رقابتی که نه تنها تیم‌های کاملی همچون ایتالیا با ستارگان درخشانش، آلمان با ترکیبی از بازیکنان جوان و با تجربه و حتی اسپانیا به جمع هشت تیم برتر نرسیدند؛ بلکه در انتها یک تیم با ستارگان کم و نام نشانش که پس از ۲۴ سال جواز حضور در دور نهایی را کسب کرده بود، پس از حذف مدافع عنوان قهرمانی، فرانسه در مرحله یک چهارم نهایی و غلبه دوباره بر پرتغال میزبان در دیدار فینال، جام را بالای سر برد.

اما در یادداشت امروز و طبق وعده، سیزدهمین دوره از جام ملت‌های اروپا، یورو ۲۰۰۸ را با یکدیگر مرور می‌کنیم:

میزبانی از این مسابقات، برای سومین مرتبه به صورت میزبانی مشترک انجام و سهم کشورهای اتریش و سوئیس شد. بنابراین تیم‌های مذکور به صورت مستقیم راهی دور نهایی شدند و به ترتیب در گروه گروه‌های B و A جای گرفتند. ۵۰ تیم دیگر نیز برای کسب ۱۴ سهمیه باقی مانده از دور نهایی، باید در گروه‌های ۷ گانه (۶ گروه ۷ تیمه و یک گروه ۸ تیمه) جای می‌گرفتند.

مرحله مقدماتی رقابت‌ها از آگوست و تنها یک ماه پس از اتمام جام جهانی ۲۰۰۶ آغاز شد و علاوه بر عدم حضور کشور تازه استقلال یافته مونته نگرو که در دوره قبل با نام “تیم ملی صربستان و مونته نگرو” یا به صورت رسمی با نام جمهوری فدرال یوگوسلاوی در این رقابت‌ها حضور داشت، قزاقستان نیز که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در قاره آسیا رقابت می‌کرد، برای اولین مرتبه حضورش در اتحادیه فوتبال اروپا را تجربه کرد.

فرمت برگزاری رقابت‌های دور مقدماتی نسبت به گذشته با اندکی تغییر مواجه شده و دیگر خبری از برگزاری دیدارهای پلی آف میان تیم‌های رده دوم نبود؛ بلکه با توجه به گروه بندی خاص این دوره و باقی ماندن ۱۴ سهمیه، تیم‌های دوم هر گروه نیز همچون تیم‌های صدر نشین به صورت مستقیم راهی دور نهایی می‌شدند.

نکته جالب توجه این مرحله، انگلستان بود که در گروه E پس از کسب ۲۳ امتیاز، قافیه را به روسیه باخت و نتوانست مجوز حضور در دور نهایی را کسب کند. در گروه A، هر دو دیدار رفت و برگشت میان تیم‌های آذربایجان و ارمنستان توسط یوفا به سبب مشکلات سیاسی بین کشورها لغو شد و امتیازی برای هیچ کدام در نظر گرفته نشد. همچنین پس از هجوم هواداران دانمارک به زمین مسابقه با سوئد و ضربه دیدن داور، درحالی که دیدار تا دقیقه ۸۹ با نتیجه ۳-۳ دنبال می‌شد، به اتمام نرسید و اتحادیه فوتبال اروپا حکم به برتری ۳ بر هیچ سوئد داد.

پس از پایان دور مقدماتی، در نهایت از گروه A تیم‌های لهستان (۲۸) و پرتغال (۲۷)، از گروه B تیم‌های ایتالیا (۲۹) و فرانسه (۲۶)، از گروه C تیم‌های یونان (۳۱) و ترکیه (۲۴)، از گروه D تیم‌های جمهوری چک (۲۹) و آلمان (۲۷)، از گروه E تیم‌های کرواسی (۲۹) و روسیه (۲۴)، از گروه F تیم‌های اسپانیا (۲۸) و سوئد (۲۶) و از گروه G نیز تیم‌های رومانی (۲۹) و هلند (۲۶) مجوز حضور در دور نهایی را کسب کرده و راهی سیزدهمین دوره از جام ملت‌های اروپا شدند.

هر کدام از کشورهای میزبان، ۴ شهر و ورزشگاه را برای پذیرایی از میهمانان معرفی کردند و پس از انجام قرعه کشی در تاریخ ۲ دسامبر ۲۰۰۷، گروه بندی نهایی تیم‌ها مشخص شد و گروه C با حضور تیم‌های ایتالیا، فرانسه، هلند و رومانی، به عنوان گروه مرگ لقب گرفت. از طرف دیگر، پرتغال و آلمان که به ترتیب با تیم‌های جمهوری چک، سوئیس و ترکیه (گروه A)، اتریش، کرواسی و لهستان (گروه B) هم گروه شده بودند و طبق جدول برنامه ریزی مسابقات، تا دیدار فینال با تیم‌های ابر قدرت رو به رو نمی‌شدند، به عنوان تیم‌هایی که کار ساده‌ای برای رسیدن به فینال دارند شناخته شدند. اسپانیا نیز به همراه تیم‌های یونان، سوئد و روسیه در گروه D جای گرفت.

دور نهایی مسابقات از تاریخ ۷ تا ۲۹ ژوئن ۲۰۰۸ (۱۸ خرداد تا ۹ تیر ۱۳۸۷) برگزار شد.

پس از پایان دور گروهی، از گروه A پرتغال با تفاضل گل ۲+ و کسب پیروزی در دیدار رو در رو، به همراه ترکیه به عنوان تیم‌های اول و دوم راهی دور حذفی شدند و از گروه B، کرواسی با کسب امتیازات کامل و بالاتر از آلمان ۶ امتیازی به جمع هشت تیم برتر رسید. اسپانیا نیز امتیازات کامل را در گروه D کسب کرد و به همراه روسیه ۶ امتیازی به دور حذفی رسید. اما صعود از گروه مرگ، سهم هلند و ایتالیا شد و نکته جالب توجه، صعود لاله‌های نارنجی با ۹ امتیاز کامل بود تا قهرمان جام جهانی، به عنوان تیم دوم صعود کند و فرانسه با کسب تنها یک امتیاز از دور مسابقات کنار برود.

در جمع هشت تیم برتر، تیم‌های آلمان با پرتغال، کرواسی با ترکیه، هلند با روسیه و ایتالیا با اسپانیا مصاف کردند که در نهایت کار ۲ بازی به ضربات پنالتی کشید و سرنوشت یک بازی در پاین ۱۲۰ دقیقه رقم خورد.

شاگردان یواخیم لوو در تیم ملی آلمان موفق شدند با نتیجه ۲-۳ از سد پرتغالی‌های تحت هدایت لوئیز فیلیپه اسکولاری بگذرند و مصاف ۱۲۰ دقیقه‌ای روسیه مقابل هلند، در نهایت با نتیجه ۱-۳ به سود روس‌ها به پایان رسید تا لاله‌های نارنجی از صعود به جمع چهار تیم نهایی باز بمانند.

ایتالیا پس از یک بازی جذاب، درحالی که دروسی و دی ناتاله در برابر کاسیاس مغلوب شدند، در ضربات پنالتی قافیه را به اسپانیا باخت و ضیافت پنالتی‌ها در بازی دیگر درحال به سود روسیه به پایان رسید که لوکا مودریچ و ایوان راکیتیچ جوان شانس‌های خود و تیشمان را از دست دادند.

بنابراین، قهرمان جهان حذف شد و در مرحله نیمه نهایی، آلمان با ترکیه و سپس اسپانیا با روسیه رو به رو شدند. درحالی که بازی اول با نتیجه تساوی ۲ بر ۲ درحال اتمام بود، گل ثانیه پایانی فیلیپ لام جلو کشیده، ژرمن‌ها را به جای اوقات اضافی، به دیدار فینال رساند. در بازی دیگر نیز اسپانیا مجال نفس کشیدن به روسیه نداد و با ۳ گل حریف آلمان‌ها در دیدار فینال شد.

روز ۲۹ ژوئن، ساعت ۲۰:۴۵ به وقت محلی اتریش، ورزشگاه ارنست هاپل در شهر وین و با حضور ۵۱٫۴۲۸ تماشاگر میزبان دیدار فینال بود. فینالی که هیچ کدام از فینالیست‌های دوره قبل یا حتی تیم‌های اول و دوم جهان در آن جایی نداشتند؛ اما به جای آنها، آلمان مغرور و اسپانیای شاداب پا به این دیدار گذاشته بودند.

بازی جذاب اما کم گل تیم‌ها، در نهایت با همان تک گل دقیقه ۳۳ فرناندو تورس به سود لاروخا به پایان رسید تا ماتادورها که پس از فینال سال ۱۹۶۴ و غلبه بر اتحاد جماهیر شوروی، جام معتبری کسب نکرده بودند، با تیمی سرحال و شاداب، با مهاجمان زهر دار و حضور ژاوی و اینیستا در خط هافبک به عنوان بازیساز، درحالی که سنگربان مطمئنی به نام ایکر کاسیاس پشت سر کارلس پویول اجازه خود نمایی به حریفان را نمی‌داد، دومین کاپ اروپایی را بالای سر برد.

تیمی که ابتدا بر قهرمان جهان غلبه کرد و ایتالیای جذاب را از دور مسابقات کنار زد، سپس روس‌ها را تار و مار کرد و در دیدار فینال نیز حملات مهاجمان زهردار مانشافت را خنثی کرد و در نهایت برای دومین مرتبه، جام قهرمانی اروپا را به مردم اسپانیا هدیه داد.

مجموعاً ۱٫۱۴۰٫۹۰۲ نفر مسابقات را از نزدیک به تماشا نشستند و پس از به صدا درآمدن سوت پایان بازی آخر، ۷۷ مرتبه توپ از خطوط دروازه‌ها عبور کرد و داوید ویا با تکیه بر همان ۴ گلی که در دور گروهی به ثمر رساند، کفش طلای مسابقات را از آن خود کرد.

شاگردان لوئیس آراگونز در این تورنمنت همه کار کردند؛ همان کارهایی که یک تیم قهرمان برای قهرمان شدن و قهرمان ماندن نیاز دارد. انتخاب ۹ بازیکن از ترکیب لاروخا برای حضور در تیم منتخب ۱۱ نفره مسابقات، دلیلی بر این ادعاست.

ستاره مسابقات، بدون شک ژاوی هرناندز، مهندس ماتادورها بود که در قلب مستطیل سبز، جلوتر از کارلس پویول و در کنار آندرس اینیستا، تیکی تاکای جذاب اسپانیا را رهبری می‌کرد و چشم هر بیننده‌ای را به رقص توپ زیر پاهایش خیره می‌کرد.

آری، اسپانیا قهرمان شد و کاری سخت تر از آن را هم به خوبی انجام داد، کاری که بسیار بسیار سخت تر از قهرمان شدن در سیزدهمین دوره از جام ملت‌های اروپا، یورو ۲۰۰۸ بود.

با “پیروزی” همراه باشید تا در روزهای آینده، ادامه این مسابقات و چهاردهمین دوره از جام ملت‌های اروپا، یورو ۲۰۱۲ را به مرور بپردازیم.