در شمارههای گذشته از روزنامه پیروزی، ۱۵ دوره از برگزاری این رقابتها را به بررسی پرداختیم و دیدیم که چگونه فوتبال، تحت تاثیر زشتیهای سیاست قرار میگیرد؛ از سفر نکردن اسپانیا به اتحاد جماهیر شوروی با دستور ژنرال فرانکو، تا فروپاشی ابر قدرتهایی همچون یوگوسلاوی، اتحاد جماهیر شوروی و چکسلواکی که پس از تجزیه، هرگز قدرت گذشته را به خود ندیدند.
اما ۴۶ روز دیگر، قرار بود شصتمین سالگرد تولد جام ملتهای اروپا جشن گرفته شود. رقابتهایی که در سال ۱۹۶۰، پس از مرگ هنری دلونی در فرانسه پایه گذاری شد و اکنون دومین رقابت محبوب فوتبالی پس از جام جهانی به حساب میآید.
اما درحالی که هواداران فوتبال برای لذت بردن از شانزدهمین دوره از جام ملتهای اروپا، یورو ۲۰۲۰ لحظه شماری میکردند، میهمان ناخواندهای به نام “کرونا ویروس” از راه رسید و همه چیز را خراب کرد.
اکنون لحظه شماریها به مدت یکسال دیگر نیز تمدید شده و قرار است جشن تولد ۶۰ سالگی جام ملتهای اروپا، اگر اتفاق خاصی رخ ندهد از ۱۱ ژوئن تا ۱۱ جولای ۲۰۲۱ برگزار شوند. رقابتی که نسبت به دورههای گذشته، یک اتفاق منحصر به فرد را به خود خواهد دید.
برای اولین مرتبه در تاریخ، میزبانی جام ملتهای اروپا به ۱۲ کشور مشترک رسیده و ورزشگاه المپیکو شهر رم، دیدار افتتاحیه را میزبانی میکند و دیدارهای نیمه نهایی فینال نیز در ورزشگاه ومبلی لندن به انجام خواهند رسید. خبری که در تاریخ ۳۰ ژوئن ۲۰۱۲، یک روز پیش از قهرمانی اسپانیا توسط میشل پلاتینی اعلام شد.
پرتغال، پس از قهرمانی دراماتیکش در یورو ۲۰۱۶، مدافع عنوان قهرمانی است و هرکدام از تیمهای اروپایی، به نوبه خود برای کسب شانزدهمین جام اروپایی تلاش میکنند. تلاشی که از میان ۲۴ تیم راه یافته به دور نهایی، شانس ایتالیا، بلژیک، فرانسه و آلمان از همه بیشتر است. ضمن اینکه شاگردان گرت ساوتگیت در انگلستان برای رسیدن به اولین فینال تاریخ این رقابتها نیز تماشایی خواهد بود.
فرمت برگزاری مرحله مقدماتی، متفاوت از دوره گذشته بود و تیمهای میزبان نه تنها به صورت مستقیم راهی دور نهایی نمیشدند؛ بلکه برای کسب مجوز حضور در جمع ۲۴ تیم نهایی، باید با تیمهای بزرگ و کوچک اروپایی مصاف میکردند.
بازیهای دور مقدماتی از تاریخ ۲۱ مارس تا ۱۲ نوامبر ۲۰۱۹ در دور گروهی و به صورت رفت و برگشت انجام شد که در نهایت ۲۰ تیم سهمیه مستقیم حضور در دور نهایی را کسب کردند.
از گروه A دور مقدماتی، انگلستان با ۲۱ امتیاز صدر نشین و به همراه جمهوری چک ۱۵ امتیازی راهی دور نهایی شدند. از گروه B، اوکراین با کسب ۲۰ امتیاز موفق شد بالاتر از مدافع عنوان قهرمانی قرار بگیرد و پرتغال نیز با ۱۷ امتیاز در رده دوم ایستاد تا سهمیههای صعود مستقیم به دور نهایی از این گروه، سهم اوکراین و پرتغال شود.
از گروه C، آلمان با ۲۱ امتیاز به عنوان صدر نشین و به همراه هلند ۱۹ امتیازی راهی دور نهایی شدند؛ اما موضوع جالب توجه، سابقه حضور آلمانها در ادوار نهایی مسابقات است که از سال ۱۹۷۲ تا ۱۹۸۸ تحت عنوان آلمان غربی پا به مسابقات میگذاشت و ۲ مرتبه قهرمانی را تجربه کرد؛ اما پس از فرو ریختن دیوار برلین و اتحاد آلمان، نه تنها از قدرت این تیم کم نشد؛ بلکه آلمان متحد در سال ۱۹۹۶ قهرمانی سوم را تجربه کرد و اکنون با ۱۳ مرتبه حضور در دور نهایی و همچنین ۳ قهرمانی، پرافتخار ترین تیم مسابقات به حساب میآید.
سوئیس در گروه D که خالی از ابر قدرتها بود، با کسب ۱۷ امتیاز به عنوان صدر نشین و همراه با دانمارک ۱۶ امتیازی جواز حضور مستقیم در دور نهایی را کسب کردند و صعود از گروه E، سهم کرواسی ۱۷ امتیازی و ولز با ۱۴ امتیاز شد.
در گروه F، اسپانیا ۲۶ امتیاز کسب کرد و صدر نشین شد تا به همراه سوئد ۲۱ امتیازی، جواز حضور در دور نهایی را کسب کنند. همچنین لهستان با ۲۵ امتیاز و اتریش با ۱۹ امتیاز به عنوان تیمهای صعود کننده از گروه G لقب گرفتند.
گروه H، شاهد صعود فرانسه و ترکیه به ترتیب با ۲۵ و ۲۳ امتیاز بود اما ایسلند، شگفتی ساز دور گذشته با همان هواداران پر شوری که تشویق ایسلندی را به فوتبال جهان معرفی کردند، در کسب جواز حضور مستقیم در دور نهایی ناکام مانده و راهی پلی آف شدند.
از گروههای I و J به ترتیب بلژیک و ایتالیا موفق شدند با کسب امتیازات کامل (۳۰) به عنوان مقتدرترین تیمها راهی دور نهایی شوند و روسیه با ۲۴ امتیاز و فنلاند با ۱۸ امتیاز، آخرین سهمیههای مستقیم حضور در دور نهایی را کسب کردند.
اما لیگ ملتهای اروپا، تورنمنتی که از سال ۲۰۱۸ آغاز به کار کرده است، تیمهای حاضر در مرحله پلی آف جام ملتهای اروپا ۲۰۲۰ را معرفی کرد و به این ترتیب که لیگ شماره یک و لیگ شماره ۲، با حضور ابرقدرتها برگزار شد و به جز تیمهایی که جواز مستقیم حضور در دور نهایی را کسب کردند، ۵ تیم دیگر به مرحله پلی آف رسیدند و لیگهای شماره ۳ و ۴ که به ترتیب شامل ۱۷ و ۱۸ تیم بودند، تنها تیمهای صدر نشین را برای کسب جواز حضور در مرحله پلی آف را معرفی میکردند.
نکته جالب توجه، حضور مستقیم فنلاند در دور نهایی برای اولین بار در تاریخ بود که فنلاندیها با قرار گرفتن در رده دوم گروه J به عنوان تنها تیم حاضر در لیگ شماره ۳ که به صورت مستقیم راهی دور نهایی میشود لقب گرفت.
همچنین یونان که با شگفتی سازی موفق شده بود جام ملتهای اروپا ۲۰۰۴ را بالای سر ببرد، از حضور در مرحله پلی آف این رقابتها نیز بازماند تا شاید بزرگترین غایب شانزدهمین دوره از جام ملتهای اروپا، یورو ۲۰۲۰ لقب بگیرد.
مرحله پلی آف دور مقدماتی با حضور ۱۶ تیم حاضر در ۴ گروه ۴ تیمه انجام خواهد شد و به این ترتیب که با قرعه کشی، قرار است ۲ دیدار در هر گروه به صورت مرحله نیمه نهایی انجام شود و برنده هر دیدار به دیدار فینال گروه برسد و با پیروزی در آن دیدار نیز، ۴ سهمیه باقی مانده دور نهایی به تیمهای پیروز هر گروه تعلق گیرد.
فرمت برگزاری دور نهایی نیز مشابه با دوره قبل است؛ تعداد ۲۴ تیم حاضر در مرحله نهایی که در ۶ گروه ۴ تیمه جای گرفته و تیمهای رده اول و دوم هر گروه، به همراه ۴ تیم برتر رده سوم راهی مرحله یک هشتم نهایی خواهند شد. همچنین دیدار رده بندی برای تعیین مقام سوم و چهارم از جدول مسابقات کنار گذاشته شده است.
۳۰ نوامبر ۲۰۱۹، قرعه کشی دور نهایی انجام شد و تیمهای هم گروهی مشخص شدند.
در گروه A، ایتالیا به عنوان میزبان با ترکیه، ولز و سوئیس هم گروه شد و گروه B، رقابت تیمهای روسیه و. دانمارک به عنوان میزبان با فنلاند و بلژیک را شاهد خواهد بود.
گروه C، به صورت مشخص هلند میزبان، اوکراین و اتریش را در خود میبیند و یک جای خالی این گروه، سهم برنده پلی آف شماره ۴ یا یک خواهد شد. سهمیهای که شانس ایسلند، رومانی، بلغارستان، مجارستان، گرجستان، مقدونیه، کوزوو و بلاروس خواهد بود.
در گروه D، تیمهای انگلستان میزبان، کرواسی و جمهوری چک به انتظار شناختن آخرین تیم صعود کننده به این رقابتها هستند که کسب سهمیه حضور در این گروه، شانس یکی از تیمهای اسکاتلند، نروژ، صربستان و اسرائیل خواهد بود.
اسپانیا میزبان گروه E خواهد بود و به صورت مشخص، میزبانی از تیمهای سوئد و لهستان را انجام خواهد داد تا سهمیه باقی مانده این گروه، به یکی از تیمهای جمهوری ایرلند، بوسنی و هرزهگوین، ایرلند شمالی و اسلواکی برسد.
اما لقب “گروه مرگ” رقابتها، بدون شک سهم گروه F است. جایی که با حضور فرانسه، قهرمان جهان ۲۰۱۸ و نایب قهرمان اروپا ۲۰۱۶، پرتغال، قهرمان اروپا ۲۰۱۶ و آلمان، قهرمان جهان ۲۰۱۴ نبردهای تماشایی برای رسیدن به جمع ۱۶ تیم برتر رقابتها انجام خواهد گرفت. تنها سهمیه باقی مانده این گروه نیز به احتمال بسیار زیاد سهم ایسلند خواهد شد.
این رقابتها، بدون شک یکی از جذاب ترین ادوار جام ملتهای اروپا لقب خواهد گرفت. یورو ۲۰۲۰، درست است که یکسال به تاخیر افتاده و آغازش بستگی به شرایط پاندمیک این ویروس دردسر ساز دارد؛ اما لحظه شماری برای تماشای ایتالیای جذاب با هدایت روبرتو مانچینی با همان شال گردن معروفش، فرانسه با هدایت دیدیه دشان که در فکر انتقام گیری از تیمهاست؛ بلژیک جوان اما در عین حال باتجربه، لذت خاصی دارد.
آیا ایتالیا بالاخره پس از ۵۲ سال تعداد قهرمانیهای اروپایش را به عدد ۲ خواهد رساند؟ آیا بلژیک برای اولین مرتبه بر بام اروپا میایستد؟ آیا فرانسه در تعداد قهرمانی، سرانجام به آلمان و اسپانیا خواهد رسید؟ آیا یک شگفتی دیگر در راه است؟
نظر شما چیست؟