پرسپولیس تا به این‌جا یکی از بازیکنان طراز اول خود را از دست داده است. از پیامدهای آن می‌توان از دست دادن عنوان قهرمانی آسیا و نزدیک به ۴ میلیون دلار پاداش قهرمانی و حضور در جام باشگاه‌های جهان را هم از دست داده است و از شرط ۴۰۰ هزار دلاری برای فسخ قرارداد هم چیزی دست پرسپولیس را نگرفته است.
زمان زیادی از این ماجرا می‌گذرد و هنوز هیچ پرونده‌ای به جریان نیفتاده است. تازه کمیته استیناف فدراسیون فوتبال رای داده که کمیته تعیین وضعیت باید به این پرونده رسیدگی کند. مساله‌ای که بهانه نگارش این مطلب شد.
*استیناف رد کرد: صلاحیت دارید
نکته جالب این است که باشگاه پرسپولیس به قدری صبر کرد که شجاع خلیل‌زاده رفت و آن‌گاه اقدامات خود را شروع کرد. همین حالا اگر احسان حسینی بخواهد از پرسپولیس برود، این طور همه چیز برای او مهیا نخواهد بود که برای رفتن خلیل‌زاده مهیا شد.
شجاع خلیل زاده بعد از سرآمدن مهلت نامه‌ای که برای فسخ یک‌طرفه قرارداد به فدراسیون فوتبال داده بود. برای عقد قرارداد با قطری‌ها رفت. جالب این که آن درخواست نه فقط از نظر ماهوی که از جهت شکلی هم ایراد داشت و می‌شد به آن ایراد وارد کرد نا نامه بلا اثر شود ولی این اتفاق نیفتاد. باشگاه نخواست یا تیم حقوقی متوجه این امر نبود، نمی‌دانیم. باشگاه پرسپولیس نهایت امر به عنوان اقدام حقوقی، به این اکتفا می‌کند که پاسخ کمیته تعیین وضعیت را بدهد و استدلال‌هایی را در رد ادعای مطرح شده از سوی شجاع خلیل‌زاده مطرح کند. این پیگیری آرام و با طمأنینه در حالی اتفاق افتاد که هواداران و سرمربی تیم، اسپند روی آتش بودند و شجاع هم در حال بوسه زدن به لوگوی باشگاه جدید خود بود!
هواداران و رسانه‌ها مرتب در حال پیگیری بودند ولی در باشگاه و فدراسیون خبری نبود. پرسپولیس که خیلی خونسرد نشسته بود تا به پرونده رسیدگی شود و کمیته تعیین وضعیت هم که رسیدگی نمی‌کرد. بیشتر کارشناسان بر این امر تاکید داشتند و هنوز دارند که این رای با توجه به آثار بین‌المللی نمی‌تواند در مرجع داخلی رسیدگی شود. در نهایت کمیته تعیین وضعیت بعد از روزهای زیادی که از دست رفت، اعلام کرد که با توجه به آثار بین‌المللی پرونده، صلاحیت رسیدگی ندارد. گمان می‌رفت کعه باشگاه بلافاصله اقدامات بین‌المللی را آغاز کند. حتی در این باره اظهاراتی مطرح شد ولی اتفاقی که افتاد اعتراض به کمیته استیناف بود. باز هم صرف زمان و حالا کمیته استیناف می‌گوید کمیته تعیین وضعیت اشتباه می‌کند و صلاحیت رسیدگی دارد و ایتن دیگر از نوادر اتفاق‌ها در فوتبال است.
*دور باطل برای پرسپولیس
البته توجه داشته باشد که کمیته استیناف می‌گوید؛ کمیته تعیین وضعیت فدراسیون می‌تواند رسیدگی کند و صحبت درباره ابزار اجرای حکم نیست. در حالی که کمیته مذکور تاکید کرده بود رایی که ان‌ها صاد کنند. ضمانت و ابزار اجرا ندارد. با وجود این پرسپولیس دوباره به این کمیته مراجعه خواهد کرد و کمیته تعیین وضعیت هم باید رای را صادر کند که تازه معلوم نیست بر تبرئه خلیل‌زاده تاکید داشته باشد یا محکومیت وی.
رای به سود پرسپولیس هم باشد هیچ تحلیلی درباره امکان اجرای ان وجود ندارد. حتی اگر شجاع محکوم به پرداخت ۴۰۰ هزار دلار شود، امکان وصول آن نیست. پرسپولیس حتی برای این مورد ناچار از طرح شکایت در فیفا خواهد شد. در این صورت شاید آن‌طور که امیر ساعد وکیل در ذهن دارد، حکم صادره از مرجع داخلی، یک سند خواهد بود ولی فیفا آن را لحاظ نمی‌کند مگر به عنوان نظر کارشناسی که برای آن نیز نیازی به انجام چنین پروسه طولانی و زمان‌بری نبود.
در واقع به این دلایل است که کارشناسان حقوقی به ویژه ان‌ها که با پرونده‌های بین‌المللی بسیاری سر و کار داشته‌اند به اتفاق، روند کنونی را یک دور باطل برای پرسپولیس می‌دانند.
در این ارتباط به ماده ۲۲ مقررات تعیین وضعییت و نقل و انتقالات فیفا (RSTP) استناد می‌شود که به صورت خلاصه اگر بیان کنیم، تاکید دارد که تمامی پرونده‌های دارای اثر بین‌المللی باید در فیفا مطرح و رسیدگی شود. رسول باختر از کارشناسان حقوقی با تایید این مطلب همچنین تاکید دارد که قضات فیفا در فوریه سال ۲۰۲۰ تاکید کردند؛ در صورت صدور ITC اگر دعوا بین دو طرف با یک ملیت هم باشد که آثار بین‌المللی داشته باشد، مرجع رسیدگی به آن فیفا خواهد بود.
مساله این است که هیچ رای بدون اثر بین‌المللی در این پونده وجود ندارد. اگر شجاع محکوم به پرداخت حق ترانسفر ۴۰۰ هزار دلاری مندرج در قرارداد شود و آن را نپردازد، باید محروم شود که روی باشگاه او تاثیر می‌گذارد. اگر بحث اغوای بازیکن و غرامت مطرح شود که آن هم تضامنی، به تعهد قطری‌ها بدل می‌گردد.
*خلیل‌زاده می‌تواند به رسمیت نشناسد
در این ارتباط مسایل حقوقی دیگری هم مطرح می‌شود. مثلا این که اگر شجاع خلیل‌زاده در جریان این رسیدگی، به درخواست کمیته تعیین وضعیت فدراسیون فوتبال ایران، وقعی نگذارد، رای آن را بیش از پیش بی اعتبار می‌کند. در واقع بعضی کارشناسان حقوقی اعتقاد دارند، طرح دفاعیه از سوی شجاع و وکلای او می‌تواند اشتباه حقوقی باشد. در این ارتباط به نظر
از سوی دیگر قبل از این از جانب امیر ساعد وکیل که مشاور حقوقی باشگاه است، مطرح شده بود که پرسپولیس با این رای در جریان طرح شکایت در فیفا، برگ برنده در اثبات حقانیت خود خواهد داشت ولی در این باره یک اصل بین‌المللی در عرصه حقوقی وجود دارد. این که یک پرونده نمی‌تواند از دو دادگاه حکم بگیرد و سیستم قضایی فوتبال متاثر از نظام حقوقی پیشرفته کشور سوییس است. کرشناسان بر این باور هستند که چنین رایی، اگر با تفاسیری حق شکایت پرسپولیس در مراجع بین‌المللی را از بین نبرد، حداکثر، اثر یک استعلام را دارد که برای آن صرف این میزان زمان و انرژی منطقی نیست.
*ذی‌نفع‌ها در پرونده شجاع خلیل‌زاده
و اما در چنین شرایطی، سوالی ذهن ما را به شدت به خود مشغول می‌کند. کارآگاهان پلیس وقتی قصد کشف رازی را دارند از خود می‌پرسند چه کسانی از آن مساله سود برده یا می‌برند؟
در ماجرای رفتن شجاع خلیل زاده، نفع و ضرر از چند منظر مورد توجه است. در فوتبال امروز بدون یک ساختار دفاعی محکم، شانسی برای قهرمانی نیست. با جدایی شجاع این ساختار لطمه زیادی خورد. ذی‌نفع‌ها از یک سو رقبای پرسپولیس برای کسب عنوان قهرمانی هستند که این اتفاق به سود ان‌ها تمام شد. در این ماجرا می‌بینیم که تعلل باشگاه و بعضی خوش‌بینی‌ها و ساده‌انگاری‌ها، نقش اساسی داشته است. یحیی گل‌محمدی به روشنی اعضایی از هیات مدیره را که دیگر جدا شدند به عمد در این کار متهم کرده بود. ذینفع دیگر در صورت اخلال در مسیر قهرمانی پرسپولیس، دولت و مجلس و نهادهایی بودند که تحت فشار زیاد هواداران بعضی تیم‌ها و شانتاژ آن‌ها قرار داشتند. تذکر می‌دهیم که ذینفع بودن به منزله مداخله داشتن نیست.
در این ماجرا بحث پول زیادی هم در میان است. کوچک‌ترین رقم آن ۴۰۰ هزار دلار حق ترانسفر برای باشگاه است. تا به این جا عملکرد به شکلی بوده که او برود و این پول را ندهد. طبعا باید برای این مورد هم دنبال ذینفعهای احتمالی در باشگاه و حتی خود وزارت گشت وم مطمئن شد که پای چنین مسایلی در کار نیست.
